В. Г. Корпачев атындағы патологиялық физиология кафедрасы

Құрылу тарихы

«АМУ» КеАҚ В.Г.Корпачев атындағы кафедрасы 1965 жылы құрылды. Әр жылдары кафедраны тек Қазақстанда ғана емес, сонымен қатар одан тыс жерлерде де танымал ғалымдар басқарды. Кафедраның ғылыми-педагогикалық дәстүрлерінің қалыптасуы В.Р.Фейтельберг-Бланка – м.ғ.д., профессор (1965-1969 жж.), П.А.Пак – м.ғ.к., доцент (1969 ж.), В.Г. Корпачев – м.ғ.д., профессор, ҚР Жаратылыстану ғылымдар академиясының академигі (1978-1998), Е.Д.Даленов – м.ғ.д., профессор, ҚР профилактикалық медицина академиясының академигі, Нью-Йорк Ғылым академиясының академигі, АҚШ (1998), Хамкина Н.К. – м.ғ.д., профессор есімдерімен байланысты. 

Кафедраның ең үлкен ғылыми жетістіктері кафедрада В.Г.Корпачев жетекшілік ету кезеңімен байланысты болды, ол қазақстандық эксперименттік реанимация мектебінің негізін қалаушы болды. Көптеген жылдар бойы кафедраның ғылыми зерттеулерінің негізгі тақырыбы ағзаның экстремалды және терминалды жағдайларының тәжірибелік және қолданбалы аспектілерін дамыту болды. В.Г.Корпачевтің жетекшілігімен 7 докторлық диссертация қорғалды, оның ішінде 2-уі Қазақстанда және 50-ден астам кандидаттық диссертация. 

Кафедра әрдайым оқу-әдістемелік қызметке үлкен көңіл бөледі, оның қызметкерлері патологиялық физиология және клиникалық патофизиология бойынша типтік оқу бағдарламаларының, сонымен қатар аралық мемлекеттік бақылауға арналған ең төменгі пәндік бағдарламалардың авторы, магистранттарға арналған жұмыс бағдарламаларын құрастырады. Соңғы жылдары патологиялық физиологияны оқытуға арналған көптеген оқу құралдары жарық көрді. Қазақстанның медициналық жоғары оқу орындарының арасында 2004, 2005, 2006 оқу жылдары аралық мемлекеттік бақылау аясында студенттердің біліміне тәуелсіз сараптама жүргізу кезінде кафедра республикада жетекші орындарға ие болды. 

Бірнеше рет кафедра университеттегі барлық қызмет түрлерінің ішінде алдыңғы орынға ие болды. 

Қазіргі уақытта кафедра инновациялық білім беру технологияларын оқу үрдісіне енгізудің ең тиімдісі болып табылады. 

Анонимді сауалнама нәтижелері бойынша кафедра оқытушыларының көпшілігі үздіктер қатарына енеді. Оның ішінде Тәжібаева Д.С., Кабдуалиева Н.Б., Айтбаева Ж.Б., Бегларова Г.Е., Байбакова М.К. «Теориялық кафедралардың үздік лекторы», «Теориялық кафедралардың үздік оқытушысы», «Теориялық кафедралардың үздік тәлімгері», «Құрметті ұстаз» сияқты бағалы сыйлықтар мен корпоративті марапаттарға ие болды.

Мақсаттар

«Астана Медицина Университетінің» В.Г.Корпачев атындағы патологиялық физиология кафедрасынынң басты мақсаты – білім беру қызметінің сапасын арттыру мақсатында кафедраның профессорлық-оқытушылық құрамының оқу-әдістемелік, ғылыми жұмысын дұрыс ұйымдастыра білу, ұжымдық рухты көтеру, студенттер арасында тәрбие жұмыстарын жүргізу.

Қызмет

2010 жылдан бастап кафедра 6М110100 «Медицина» мамандығы бойынша магистратурады оқытады. Бұл мамандық бойынша 4 медицина магистрі Крупина Е.А., Ниязбекова К.К. (2012 ж.), Зарипова Л.Н. (2014), Сенғали М.Ж. (2019) оқуды тәмамдады. Магистранттардың ғылыми зерттеу жұмыстарының негізгі бағыттары гипоксиялық гипоксия және созылмалы иммобилизациялық стресс кезінде жануарларда пайда болатын бұзылыстарды түзету мақсатында жасушалық биотехнологияны қолданумен, сондай-ақ гамма-сәулеленудің жоғары дозасы мен иммобилизациялық стрестің қосарланған әсеріне ұшыраған жануарлардың бас миының қызметтік белсенділігін зерттеумен байланысты.

Кафедраның жоғары ғылыми әлеуеті сонымен қатар, кафедра қызметкерлерінің әр жылдары төрайым, орынбасар, ғылыми хатшы, диссертациялық кеңестердің мүшелері (В.Г. Корпачев, Н.К. Хамзина, Е.Д. Даленов, Д.С.Тажибаева, Н.Б. Кабдуалиева, М.К.Байбакова), сондай-ақ магистрлік диссертацияларды қорғау жөніндегі мемлекеттік аттестациялық комиссияның мүшелері (Ж.Б.Айтбаева) болғандығы куәландырады. Патологиялық физиология кафедрасының қызметкерлері медицина ғылымдарының кандидаты мен докторы ғылыми дәрежесін алу үшін бірнеше рет рецензенттер мен оппоненттер болды (В.Г.Корпачев, Н.К.Хамзина, Е.Д.Даленов, Д.С.Тажибаева, М.К.Байбакова, Ж.Б.Айтбаева, Г.Е.Бегларова, Д.С.Рахымбердиев, Л.Н.Ерментаева), сонымен қатар диссертацияның авторефераттарына сырттай пікір жазды (В.Г. Корпачев, Н.К. Хамзина, Д.С.Тажибаева, Н.Б.Кабдуалиева, М.К.Байбакова, Ж.Б.Айтбаева).

В.Г.Корпачев «Патологиялық физиология және эксперименталды терапия», «Қазақстанның денсаулық сақтау ісі» редакциялық алқасының мүшесі болды. «Қазақ КСР ғылымының еңбегі сіңген қызметкер» атағына ие болды (1989). Н.К.Хамкина «Ғылым және денсаулық сақтау», «Еуразиялық медициналық журнал», «Психиатрия, психотерапия және есірткі», «Қазақстан онкологиясы мен радиологиясы», «Психикалық медицина және экология мәселелері», «Медицина», «Орталық Азиядағы қоғамдық денсаулық сақтаудың ғылыми-практикалық журналы» журналдарының редакциялық алқасы мен редакторлар кеңесінің мүшесі болды.

Кафедра қызметкерлерінің ғылыми-зерттеу жұмыстары рационалды ұсыныстар мен өнертабыстарда көрініс тапты:

1. Хренова Н.Б., Айтбаева Ж.Б.

Ақмола мемлекеттік медициналық институт Рациоанализаторлық ұсыныс № 315/96, 23.12.96 ж.

Қанның адаптациялық реакцияларының кернеуі мен жетілмеуінің қосымша критерийлері.

2. Хамзина Н.К.

Өнертабысқа алдын ала патент № 6828

«Тәжірибеде клиникалық өлімнің қауіпсіз мерзімдерін ұзарту тәсілі»

Қазақстан Республикасының өнертабыстардың мемлекеттік тізілімінде 15.01.99 ж. тіркелген

3. Хамзина Н.К., Кабдуалиева Н.Б., Айтбаева Ж.Б.

Өнертабысқа алдын ала патент № 11664, 08.04.2002 ж.

«Белсендіру реакциясын шақыру тәсілі».

4. Хамзина Н.К., Айтбаева Ж.Б. , Кабдуалиева Н.Б.

Өнертабысқа алдын ала патент № 11666, 08.04.2002 ж.

«Ағза функцияларының ерте қалыптастыру тәсілдері».

5. Д.С.Тажибаева, Н.Б.Кабдуалиева, К.М.Мухаметжанова, А.К.Конкаев

Өнертабысқа алдын ала патент № 2006/0162.1, 13.02.2006 ж.

«Термиялық жарақатты постреанимациялық кезеңде емдеу тәсілі».

6. Мейрамова А.Г.

Өнертабысқа алдын ала патент №12-2/31-79, 28.06.2006 ж.

«Панкреатикалық аралшықтардың β-жасушаларында инсулин құрамының сандық бағалау тәсілі».

7. Айтбаева Ж.Б., Тажибаева Д.С., Кабдуалиева Н.Б., Жантуреева А.А.

Өнертабысқа инновациялық патент беру туралы қорытынды 20.04.2009 ж.

«Гипоксияға резистенттілікті жоғарылау тәсілдері».

Шығыс № 12253/02 05 14

Мемлекеттік тізілімде тіркелген ҚР 25.06.2009 ж.

8. Айтбаева Ж.Б., Тажибаева Д.С., Кабдуалиева Н.Б.

Өнертабысқа инновациялық патент беру туралы қорытынды 20.04.2009 ж.

«Постреанимациялық ауруды түзету тәсілдері».

Шығыс № 12252/02 0514. Мемлекеттік тізілімде тіркелген ҚР 25.06.2009г.

9. Акполатова Г.М., Тажибаева Д.С., Кабдуалиева Н.Б., Таржанова Д.Ш., Жантуреева А.А.

«Феталды жасушаларының медиаторлық заттарының иммобилизация мен гипоксиямен шақырылған стресстегі ағзаның бейімделу реакцияларының өзгеруіне әсері» № 1859, 28 шілде 2017 жыл.

Кафедраның профессорлық-оқытушылық құрамы Республикалық және Халықаралық ғылыми конференциялардың белсенді қатысушылары. Кафедра ұжымы Корпачев оқулары аясында теориялық және клиникалық медицинаның өзекті мәселелері бойынша үш республикалық конференция ұйымдастырды (2005, 2006, 2007 жж.).

Кафедрада жас ғалымдардың, студенттер мен мектеп оқушыларының ғылыми-зерттеу жұмысына қатысуына көп көңіл бөлінеді. Бірқатар қызметкерлер ғылыми жұмыстарын кафедраның студенттік ғылыми үйірмесінен бастады (Д.С. Тәжибаева, М.К.Байбакова, Ж.Б.Айтбаев, А.К.Конкаев, Д.К.Елеусизова, Г.К.Бекетаева). Кафедра аспиранттары, магистранттары мен ізденушілері бірнеше рет жыл сайын жас ғалымдардың ғылыми-практикалық конференцияларында жеңімпаздары атанды. Кафедраның барлық қызметкерлері студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын белсенді басқарады. Кафедраның СҒҮ оқу жылы бойы жұмыс істейді. Үйірме студенттері медицинаның өзекті мәселелері бойынша рефераттық баяндамалар жасайды, кафедраның ғылыми мәселесімен байланысты ғылыми дәреже ізденушілерге және магистранттарға зерттеудің тәжірибелік бөлігін орындауда көмектеседі. Жыл сайын студенттер ғылыми-практикалық конференцияларына қатысып, жүлделі орындарға ие болуда.

Соңғы жылдары В.Г.Корпачевтің шәкірттері экстремалды және терминалды жағдай ағымына реанимация алды патологияның әр түрлі формаларына әсерін, эмоционалды-мінез-құлықтық, жас және жыныстық реактивтіліктің әр түрлі бастапқы деңгейлері бар жануарларда реституционды кезеңінің ерекшеліктерін зерттеуме байланысты жан-жақты жұмыс жасады. Алғаш рет тәжірибелік реаниматологияда клиникалық өлімді бастан өткізген жануарларда анализатор жағдайын зерттеу жөнінде жұмыстар атқарылды. Кафедра қызметкерлері жүргізіліп жатқан зерттеулердің қарқыны мен сапасын төмендетіп қана қоймай, В.Г.Корпачевтің шынайы ізбасарлары ретінде феталды жасушаларын әртүрлі ауруларды емдеу үшін қолданудың патогенетикалық негізделуіне арналған жаңа ғылыми бағыттарды жасауға қатысуға ұмтылды.

Жетістіктер

Білім беру аясында:

1. Кафедрада әр сабақта студенттердің білімін бағалаудың әр түрлі формаларын міндетті түрде қолдана отырып, патологиялық физиологияға дайындалу барысында бақылау және оқыту жүйесі жетілдіріліп, көптеген жылдар бойы қолданылып келе жатыр. Оқытудың тиімділігін арттыру мақсатында кафедра қызметкерлері қазақ және орыс тілдерінде ситуациялық тапсырмалар жинағын, тест тапсырмаларын, патофизиологиялық терминдер сөздігін, сонымен қатар қан жүйесінің патофизиологиясы, ісіктердің өсуі, жүрек ырғағының бұзылыстары және т.б. оқулықтар мен әдістемелік нұсқаулықтар шығарды.

2. Кафедрада оқу процесін ұйымдастырудың модульдік принципін ескере отырып, студенттердің білімін бағалаудың рейтингтік жүйесін оңтайландырды, бұл патофизиологияны меңгеруде студенттердің ынтасы мен өзін-өзі ұйымдастыруын арттырудың маңызды құралы болып табылады.

3. Кафедра ұжымы студенттердің сабақтан тыс өзіндік жұмыстары бойынша көптеген ұйымдастырушылық-әдістемелік жұмыстар жүргізеді. Студенттердің жұмысын баспа тәсілімен оңтайландыру мақсатында СӨЖ тақырыптары бойынша 14 әдістемелік нұсқаулық шығарылды. Сонымен қатар олар студенттердің сабақтан тыс өзіндік жұмыс бойынша білімдерін бағалау үшін рейтинг жүйесін алғаш рет қолданды.

4. Кафедра қызметкерлері Қазақстанда медициналық университеттердің ішінде бірінші болып студенттердің патологиялық физиологиядан компьютерлік тестілеуді енгізді. Бүгінгі таңда кафедра банкі 5000-ға жуық тест тапсырмаларын құрайды.

5. Кафедра қызметкерлері патологиялық физиологиядағы 14 типтік бағдарламалардың және орыс және қазақ тіліндегі 1 клиникалық патофизиология авторы.

6. Кафедра қызметкерлері алғаш рет мемлекеттік, орыс және ағылшын тілдерінде тақырыптық глоссарийлер шығарды. Бұл тәжірибе университеттің басқа кафедраларының жұмысында кеңінен таратылды және енгізілді.

7. Кафедра қызметкерлері ҚР алғаш болып студенттердің танымдық белсенділігін арттыру мақсатында екі кезеңнен тұратын (I – шығармашылық

II – теориялық) «Жүрек-тамыр жүйесінің патофизиологиясы», «Тірек-қимыл жүйесінің патофизиологиясы» секциялары бойынша тақырыптық олимпиадалар ұйымдастырып, өткізді. Шығармашылық турдан ең жақсы студенттік жұмыстар кафедраның мұражай экспозицияларын құрады.

8. Кафедра қызметкерлері шығармашылық білім беру жобаларын сәтті түрлендіруде. Кафедра республикада бірінші болып патофизиология мәселелеріне арналған тақырыптық КВН (көңілді және тапқырлар клубы) ұйымдастырды, «Қан жүйесінің патофизиологиясы» тақырыбына арналған «Брэйн-ринг» сәтті өткізілді.

9. 2013-2014 оқу жылында кафедра қызметкерлері конкурстық негізде ЖОО ішіндегі білім грантын жеңіп алды.

10. Кафедрада оқытудың 20-дан астам инновациялық әдістері енгізілді: «Интеллект карталар», «Жеке-ұжымдық әдіс», «Ойлаудың 6 шляпасы әдісі», «Дәріс-әңгіме» және басқалары. Сонымен қатар, оқу процесінде лекциялар мен практикалық сабақтардың мультимедиялық презентациялары, проблемалық-бағдарланған оқыту элементтері түрінде инновациялық әдістер қолданылады.

Тәрбиелік жұмыстар.

1. Кафедрада 2014 - 2019 жылдар аралығында тиімді тәрбие жұмысын жүзеге асыру үшін «Диалог +» пікірсайыс клубы жұмыс істеді, оның негізгі мақсаты студенттердің әлеуметтік және рухани дамуына жағдай жасау, студенттердің азаматтық белсенділігі мен өзін-өзі тануына тәрбиелеу.

2. Тәрбие жұмысының жоспарына сәйкес мұғалімдер жүйелі түрде тақырыптық тәрбие жұмыстарын жүргізеді.

Ғылым аясында:

1. Кафедрада 30 жылдан астам уақыт бойы негізгі ғылыми тақырыбы ретінде «Экстремалды және терминалды жағдайлардың және постреанимациялық аурудың патогенезі мен эксперименталды терапиясы» (№ ГР 0103 RK 00084), оның негізін қалаушы профессор В.Г.Корпачев болды. Осы бағыттағы ғылыми зерттеулердің нәтижелері бойынша 4 докторлық және 50-ден астам кандидаттық диссертация қорғалды, 23 ғылыми мақалалар жинағы жарық көрді.

Алғаш рет постгипоксикалық энцефалопатия, иммунологиялық реактивтіліктің нашарлауы, постреанимациялық ауру кезінде су-тұз алмасуы мен қышқыл-негіз күй бұзылыстарының триггерлі механизмдері анықталды. Антигипоксанттардың жаңа классын, антиоксиданттар, мембранопротекторларды, нейропептидтер мен нейропропты препараттарды, физиотерапияның әр түрлі әдістерін психоневрологиялық бұзылыстарды түзетуде қолдануды тәжірибе барысында негіздеді.

2. Кафедра қызметкерлері Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің гранты бойынша зерттеулер аясында жүргізілген «Феталды жасушаларын қолданудың эксперименталды және клиникалық негіздемесі» республикалық бағдарламасын іске асыруға қатысты (№ ГР Ф.0395). Осы тақырып бойынша 2 докторлық диссертация (Д.С.Тажибаева, Ж.Б.Айтбаева) және 7 докторлық диссертация қорғалды. 100-ден астам ғылыми еңбектер жарияланды, 2 инновациялық патенттер алынды.

3. Кафедра қызметкерлері Корпачев оқулары аясында теориялық және клиникалық медицинаның өзекті мәселелері бойынша 3 Республикалық конференциялар ұйымдастырды (2005, 2006, 2007 жж.).

4. 1965 жылдан бастап кафедрада студенттік ғылыми үйірме сәтті жұмыс істейді. Үйірме жұмысының басым бағыттары болып постреанимациялық патология бойынша эксперименталды зерттеулер және соңғы жылдары постгипоксиялық ауруларды түзету мақсатында феталды жасушалық терапиясын қолдану табылады. Жыл сайын кафедраның үйірме мүшелері университеттің қорытынды студенттік ғылыми-практикалық конференцияларында жүлделі орындарға ие болады.

5. 2010 жылдан бастап кафедра «Медицина» мамандығы бойынша магистратурада оқитын ғылыми-педагогикалық кадрларды дайындайды. Медицина ғылымдарының магистрлері: Е.А.Крупина, К.Қ.Ниязбекова, Л.Н.Зарипова, М.Ж.Сенгалий.

Кафедраның даму жоспары:

1. Кафедраның оқу-әдістемелік қызметінің барлық түрлерін, кредиттік оқыту технологиясын жетілдіру, студенттердің пәнді өз бетінше оқу түрінде дербес оқу ресурстарын кеңейту, клиникалық патофизиология бойынша элективті курс жасау.

2. Постреанимациялық патология саласында патогенездің негізі тізбегін көрсете отырып, патогенетикалық түзетудің жаңа әдістерін, оның ішінде жасуша терапиясын іздестіру және енгізу.

Байланыс деректері

Нұр-Сұлтан қ, ул.Бейбітшілік, 49а, 8қ 

8(7172)53-95-74