Бүгінгі таңда адамдар күн сайын денсаулығына кері әсер ететін факторларға тап болады. Темекі шегу, алкогольді шамадан тыс тұтыну, отырықшы өмір салты, дұрыс емес тамақтану – мұның бәрі ауыр ауруларға әкелуі мүмкін. Дегенмен, мәселені түсіну және жаман әдеттерден уақтылы бас тарту денсаулықты сақтауға және белсенді ұзақ өмір сүруді ұзартуға көмектеседі.

Темекі шегу: елемеуге болмайтын қауіп

Никотинге тәуелділік – ең кең таралған зиянды әдеттердің бірі. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) мәліметтері бойынша жыл сайын темекі шегуден туындаған аурулардан 8 миллионнан астам адам қайтыс болады. Темекі түтінінің зияны тек шегушіге ғана емес, оның айналасындағы адамдарға да әсер етеді. Темекі шегу өкпе обырына, жүрек-қан тамырлары ауруларына және өкпенің созылмалы обструктивті ауруларына (ӨСОА) әкелетіні ғылыми дәлелденген.

Темекіні тастағаннан кейін бірнеше апта ішінде өкпенің жұмысы жақсарып, қан қысымы тұрақтанады, ал инфаркт пен инсульт қаупі азаяды. Дененің бірнеше жыл ішінде толық қалпына келуі мүмкін.

Алкоголь: денсаулыққа жасырын қауіп

Алкогольді шамадан тыс тұтыну – денсаулыққа зиян келтіретін тағы бір фактор. Бұл бауырға, жүрекке, жүйке жүйесіне теріс әсер етеді, сонымен қатар онкологиялық аурулардың қаупін арттырады. Сонымен қатар, алкогольге тәуелділік психоэмоционалды жағдайға әсер етеді, әлеуметтік байланыстарды бұзады және депрессияға және басқа психикалық бұзылуларға әкелуі мүмкін.

Зерттеулерге сәйкес, алкогольдің қауіпсіз мөлшері жоқ. Тіпті минималды дозалар денеге зиян тигізуі мүмкін, әсіресе үнемі қолданған кезде.

Отырықшы өмір салты және дұрыс емес тамақтану

Гиподинамия - физикалық белсенділіктің болмауынан туындайтын «ХХІ ғасыр ауруы». Қозғалыстың болмауы семіздікке, қант диабетіне, жүрек-қан тамырлары ауруларына және қалыптың бұзылуына әкеледі. Бұл, әсіресе, адамдар гаджет экрандарында көп уақыт өткізетін цифрлық дәуірге қатысты.

Теңгерімді тамақтану және тұрақты жаттығу – денсаулықты сақтаудың басты шарттары. Диетадағы көкөністердің, жемістердің, ақуыздардың және пайдалы майлардың жеткілікті мөлшері метаболизмді жақсартуға, иммунитетті нығайтуға және созылмалы аурулардың алдын алуға көмектеседі.

Жаман әдеттерді қалай жеңуге болады?

Зиянды әдеттерден бас тарту – бұл бір сәттік шешім емес, ерік-жігер мен қолдауды қажет ететін саналы процесс. Салауатты өмір салтын ұстанудың бірнеше негізгі қадамдары:

1. Мәселені түсіну – әдеттің ағзаға және өмір сапасына қалай әсер ететінін түсіну маңызды.

2. Мақсат қою – жаман әдеттерден бас тарту себептерін нақты анықтау азғыруларды жеңуге көмектеседі.

3. Қолдау іздеу – жақындарыңыздың, достарыңыздың немесе мамандардың (дәрігерлер, психологтар) көмегі процесті айтарлықтай жеңілдетеді.

4. Әдетті ауыстыру – жаңа, пайдалы рәсімдерді қалыптастыру (спорт, шығармашылық, хобби) ескі тәуелділіктерден арылуға көмектеседі.

5. Жүйелілік пен шыдамдылық – денсаулыққа апаратын жол eақыт пен табандылықты қажет ететінін есте ұстаған жөн.

Салауатты өмір салты – ең жақсы таңдау

Жаман әдеттер – ауыр аурулардың дамуының негізгі себептерінің бірі. Темекі шегу, алкогольді теріс пайдалану, отырықшы өмір салты және теңгерімсіз тамақтану уақыт өте келе созылмалы денсаулық проблемаларына әкелуі мүмкін. Сондықтан халық арасында алдын алу шараларын жүргізу және ақпараттандыру – медицина саласының басты міндеттерінің бірі.

Астана медицина университеті емдеп қана қоймай, алдын алуға да көңіл бөлетін мамандарды дайындайды. Студенттер зиянды әдеттердің ағзаға әсерін зерттеп, білім беру жобаларына қатысып, алдын алу шараларын жүргізеді. Салауатты өмір салты мәдениетін қалыптастыру – олардың болашақ мамандығының ажырамас бөлігі.