Кафедраның құрылу тарихы
1972 жылы Г. Н. Нейковтың жетекшілігімен балалар хирургиясы бойынша доценттік курс ашылды.
Г.Н. Нейков 1955 жылы Днепропетровск медициналық институтын бітіріп, Целиноград облыстық денсаулық сақтау бөліміне жіберілді. Вишневка ОАА хирург болып жұмыс істеді, кейін Целиноград қаласы ауруханасының хирургия бөлімін басқарды. 1970 жылы "балалардағы өткір аппендицит" тақырыбында диссертация қорғады. 1972 жылы Целиноград мемлекеттік медицина институтының балалар хирургиясы доценттік курсының меңгерушісі болып сайланды. 1984 жылы "балалардағы іріңді-септикалық хирургиялық аурулардағы микроциркуляцияның өзгеруі және оларды түзету" тақырыбында докторлық диссертация қорғады.
1985 жылы Балалар хирургиясы курсы қайта құрылды және Целиноград қалалық балалар ауруханасының клиникалық базасында балалар хирургиясы кафедрасы ұйымдастырылды. Балалар хирургиясы кафедрасының бірінші меңгерушісі профессор Нейков Г.Н. болды, профессор атағы 1987 жылы берілді. Нью-Йорк Ғылым академиясының мүшесі болды.
2000-2001 ж.ж. кафедра меңгерушісі медицина ғылымдарының докторы Б. С. Орманов Алматы медициналық институтын бітірді. 1986 жылы "Перитониты у детей" тақырыбында диссертация қорғады. 1996 жылы " Спаечная кишечная непроходимость у детей " деген тақырыпта докторлық диссертация қорғады. Балалар хирургиясы кафедрасында 1998 жылы жұмыс істей бастады.
2001-2012 жылдар аралығында кафедра қызметін медицина ғылымдарының докторы, профессор, ҚР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты Ерекешов А. Е. басқарды.
Ерекешов А.Е. 1970 жылы Алматы мемлекеттік медицина институтының педиатрия факультетін бітірді. КСРО Қарулы Күштерінде әскери дәрігер ретінде қызмет етті. Демобилизациядан кейін ол балалар хирургы болып жұмыс істеді. 1986 жылы "Балалардағы иық сүйегінің үстінен және тері арқылы сынықтарын емдеу" тақырыбында кандидаттық диссертация қорғады, сол жылы "КСРО Денсаулық сақтау үздігі" төсбелгісімен марапатталды. 1991 жылдан 1995 жылға дейін алдымен ҚазҰМУ балалар хирургиясы кафедрасының ассистенті, содан кейін доценті болып жұмыс істеді. С. Д. Асфендиярова. 1995 жылдан 2001 жылға дейін— АМДБЖИ балалар хирургиясы курсының меңгерушісі Алматы қаласы. 1995 жылдан бастап Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің штаттан тыс бас балалар ортопед-травматологы болды. 1999 жылы А.Е. Ерекешовке бір топ ғалымдар жүргізген 1974-1998 жылдардағы "Балалар жасындағы травматология мен ортопедиядағы диагностика мен емдеудің жаңа технологиялары" атты жұмыстар циклі үшін ғылым, техника және білім беру саласындағы Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығы берілді.
2000 жылы "Балалардағы иық сүйектерінің сынықтарын емдеудің клиникалық-патогенетикалық негіздемесі және жаңа әдістерін әзірлеу" тақырыбында докторлық диссертация қорғады. 2003 жылы профессор атағы берілді. Халықаралық ортопед-травматологтар қауымдастығының (SICOT) және ресейлік балалар хирургтары қауымдастығының және халықаралық дәрігерлер қауымдастығының мүшесі болды.
Профессор А.Е. Ерекешовке "КСРО Денсаулық сақтау үздігі" және "КСРО еңбек сіңірген өнертапқышы" атақтары берілді. ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің, ҚР Білім және ғылым министрлігінің бірқатар марапаттары мен алғыс хаттарына ие. 2006 жылы А.Е. Ерекешов "жоғары оқу орнының үздік оқытушысы" Президенттік мемлекеттік грантына ие болды. Оның есімі "Қазақстан ұлттық энциклопедиясы" кітабына енгізілген.
Профессор А.Е. Ерекешовтың жетекшілігімен медицина ғылымдарының докторының 1 диссертациясы, медицина ғылымдарының кандидатының 19 диссертациясы қорғалды.
А.Е. Ерекешовтың редакциясымен қазақ және орыс тілдерінде екі монография және 12 оқу-әдістемелік құрал жарық көрді, балалар хирургиясы мен травматологияның өзекті мәселелері бойынша 200-ден астам ғылыми жұмыс жарияланды, 45 авторлық куәлігі мен өнертабысқа патенті болды.
Мақсаттары
Балалар хирургиясын оқытудың мақсаты - балаларға шұғыл және жоспарлы хирургиялық көмек көрсете алатын болашақ дәрігерлерді дайындау. Күнделікті дәрігерлік практикада керек болатын клиникалық және арнайы диагностикалық әдістерге оқыту, дәрігерлік және хирургиялық тәсілдерге үйрету.
Функциялары
- мамандық бағыттары бойынша кафедраның даму стратегиясын құру, жұмыс берушілермен, білім беруді басқару органдарымен өзара байланысты нығайтып дамыту;
- кафедра бейіні бойынша жоғары кәсіптік және жоғары оқу орнынан кейінгі МЖМБС білім беру бағдарламаларын жүзеге асыру;
- мамандарды дайындау сапасының кафедраішілік жүйесін әзірлеу;
- барлық сабақ түрлерін оқыту нысандары бойынша өткізу;
- кафедра қызметкерлерінің электрондық үлгерім журналын педагогикалық жүктемеге сай жүргізу;
- қызметкерлердің оқу, әдістемелік, клиникалық, ғылыми жұмыстары және студентермен тәрбие жұмыстарының жоспарланған, ағымдағы мәселелерін талқылау бойынша кафедра отырысын өткізу;
-кафедра пәндері бойынша оқу бағдарламаларын әзірлеу;
-кафедра бейіні бойынша кешенді оқу-әдістемелік және ұйымдастыру-әдістемелік оқу процесін қамтамасыз ету;
-кафедраның жұмыс жоспарларын және оқытушылардың жеке жұмыс жоспарларын әзірлеу;
-барлық сабақ түрлерін өткізу, ғылыми-зерттеу жұмыстарына, магистрант, PhD докторант диссертацияларына жетекшілік ету;
-кафедрада ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу және инновациялық технологияларды апробациядан өткізу;
-оқулықтарды, оқу құралдарын және басқа да ғылыми/оқу, оқу-әдістемелік әдебиеттерді баспадан шығару;
-практикалық денсаулық сақтау жүйесіне ғылыми-зерттеу нәтижелерін енгізу (қорғалатын құжаттарды, практикалық денсаулық сақтау жүйесіне енгізу актілерін, патенттерді алу);
-білім алушыларды ғылыми-зерттеу жұмыстарына тарту (СҒО, СМУ, жасалып жатқан ғылыми-зерттеу жобалары); білім алушының ғылыми жұмыстарының жариялануын қамтамасыз ету, оның ішінде халықаралық рецензияланған журналдарда жариялануын қамтамасыз ету; білім алушының қатысуымен қорғалатын құжаттарды алу; білім алушылардың олимпиадаларға, ғылыми-практикалық конференцияларға, ғылыми жұмыстар байқауларына қатысуын қамтамасыз ету;
-ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижелілігіне қол жеткізу: импакт-факторы жоғары журналдарға мақалалар жариялау; Қазақстан Республикасының, ТМД елдерінің және алыс шетелдерге мақала жариялау;
- республикалық, халықаралық жиналыстарда бейін бойынша мамандарға білім беру мүмкіндігін қамтамасыз ету және рецензияланатын басылымдарға мамандық бойынша қол жеткізген ғылыми нәтижелерін жариялау;
-ғылыми-педагогикалық жұмыскерлерге профессор, доцент, құрметті атақтарға қолдау хат беру, үздік оқытушылардың тәжірибиелерін үйрену, тарату, жас оқытушыларға педагогикалық шеберлікті меңгеруіне жәрдем жасау;
-кафедра оқытушыларының және қызметкерлерінің жеке жоспарларын және басқада атқаратын жұмыстарын сапалы орындауын бақылау;
-әр бейін бойынша емдеу жұмыстарын атқару (науқастарды курациялау, әртүрлі емдік, диагностикалық және басқа да процедуралар мен манипуляциялар жасау);
-университет басқармасы мен деканат ұйымдастырған қоғамдық және мәдени іс-шараларға қатысу;
- ЖОО ішілік және ЖОО аралық дайындау бағытындағы оқу-әдістемелік комиссия жұмысына қатысу;
-кафедраның сапа саласындағы мақсаттарды анықтап бекіту, сол мақсаттарға қол жеткізу іс-шараларын әзірлеу;
-кафедра қызметкерлерін құрал-жабдықпен қамтамасыз ету: қажетті материалдық, техникалық жабдықтарды алу және оларға өтінімдер беру.
Қызметі
Ғылыми-зерттеу жұмысы:
«АстМУ» АҚ балалар хирургиясы кафедрасы ғылыми, клиникалық және әдістемелік жұмыстарды баспадан шығарды (450 астам ғылыми жұмыс). Олардың қатарында 5 монография, 17 оқу-әдістемелік құрал. Кафедра қызметкерлері өнертабысқа 50 патент алды. 1 докторлық, 13 кандидаттық диссертация, 3 РhD докторлық диссертация, 6 магистрлік диссертация қорғалды. Қазіргі таңда (2019 ж.) 5 РhD докторант білім алып жатыр. 1980 ж. бастап кафедрада ғылыми студенттік үйірме жұмыс істейді. Үйірмені м.ғ.д., профессор Лозовой В.М., балалар хирургиясы кафедрасының қауымдастырылған профессоры, м.ғ.к. Карабекова Р.А. басқарып жұмысын қадағалайды. Тоқсан сайын кафедра қызметкерлері Нұр-Сұлтан қаласының балалар хирургтары ассоциациясының конференцияларына қатысады. Жыл сайын балалар хирургиясы кафедрасының ғылыми студенттік үйірме студенттері Бүкілресейлік ғылыми-студенттік конференцияларға қатысып 1-3 орын алды. Студенттер жас ғалымдардың, республикалық және халықаралық конференцияларға белсенді қатысып келеді. 2019 жылы кафедра қызметкерлері Орталық Азия балалар хирургтары қауымдастығының 1-съезіне белсенді қатысты.
Клиникалық жұмысы:
Кафедра оқытушылары жыл сайын 1,5 мыңға жуық науқасты курациялап, 5 мыңға дейін науқастарды курациялайды, 400 астам операция жасайды. Орташа есеппен 30-35 ғылыми жұмыс практикалық денсаулық сактау қызметкерлерімен бірлесіп баспадан шығарылады.
Тәрбиелік жұмысы:
«Жалпы медицина» факультетінің курацияға бекітілген топтарымен балалар хирургиясы кафедрасы қызметкерлері оқу кезінде, оқудан тыс кезде, жатақханадағы «кафедра күндерінде» тәрбиелік жұмыстар жүргізеді.
Жетістіктері
Кафедраның 80% ғылыми дәрежесін алған қызметкер, 1 медицина ғылымдарының докторы, 6 медицина ғылымдарының кандидаты, 3 PhD докторы, 5 PhD докторанты, оқытудың 4-жылындағы 3 резидент, оқытудың 1-жылындағы 2 резидент.
Кафедраның негізгі ғылыми бағыттары балалар хирургиясының, травматологияның, урологияның және нейрохирургияның өзекті тақырыптары бойынша емдеу әдістерін әзірлеу және оларды жетілдіру. Кафедра құрылған күннен бері 500 астам ғылыми мақала жарық көрді, оның ішінде 2 монография, 17 оқу құралы, 50 патенталды және өнертабыс патенттері алынды.
2008 жылдан бастап кафедрада резидентура ашылды. Кафедрада 20-дан астам резидент білім алып шықты. 2011 жылдан бастап магистратура ашылды, 2010ж. – PhD докторантурасы. Осы жылдары 6 медицина ғылымдарының магистры және 2 PhD докторы қорғалып шықты.
Кафедра ПОҚ – ы 2019-2021 жылдары кәсіби даярлықты (тұрақты тақырыптық және кәсіби жетілдірулерді) үнемі жетілдіріп отырады, кафедра қызметкерлері педагогика және клиникалық бағыттағы жетілдірулердің 30 - дан астам циклынан өтті, олардың 3-і алыс шет елдерде.
Кафедра қызметкерлері практикалық буын – мастер-кластар дәрігерлеріне арналған оқыту бағдарламаларын ұйымдастыруға және өткізуге белсенді қатысады.
Оқытудың тиімділігін арттыру үшін оқытушылар жаңа білім беру технологияларын (ноталар) қолдана отырып сабақтар өткізеді. 2001 жылы "E-learning" білім беру технологиясы әзірленді және білім беру процесіне енгізілді (PhD докторы А. К. Досанова).
ПОҚ біліктілігін арттыру курстары:
- "Білім және ғылым ұйымының оқытушысы", 13.05.19-24.05.19 ж. ж.
- "Тест тапсырмаларын құрастыру әдістемесі", 19.10.19-31.10.19 ж. ж.
- "Клиникалық пәндердегі коммуникативтік дағдылар және медициналық этика", қазан-қараша 2019 ж.
- "Медициналық білім берудегі PBL инновациялық әдістемесі", 13.01.20 – 17.01.20 ж. ж.
- "Медициналық білім берудегі TBL инновациялық әдістемесі, 25.11.20-27.11.20 ж. ж.
- "Рецензияланатын журналда мақаланы қалай жазу және жариялау керек", 07.12.20-11.12.20 ж.
- "Педагогикада сана картасын қолдану", 19.11.20– 23.11.20 ж.
Кафедра қызметкерлері мастер-кластар мен семинарларға қатысты:
- Семинар "Медициналық этика және клиникалық пәндердегі коммуникациялық машықтар", 04.02.19-24.02.19 г. г.
- "Сәтті коммуникациядағы нейролингвистикалық бағдарламалау" семинары, 7.06.19 ж.
-Мастер-класс "Балалардағы шеміршек және сүйек тіндерінің өсуі бұзылған туа біткен жүйелік қаңқа ауруларын диагностикалау мен емдеудің заманауи тәсілдері", 17.03.19-20.03.19 ж. ж.
- "Балалардағы несеп-жыныс жүйесі органдарындағы реконструктивті-пластикалық операциялар" Мастер-классы, 9.05.19-14.05.19 ж. ж.
- "Spina bifida мектептері" дәрістер курсы, 11-12. 04. 19 ж.
- Халықаралық қатысумен Ресейдің балалар хирургтарының VI білім беру форумы, 23.10.20-31.10.20 ж.
- Профессор Ю. А. Козловтың жаңа туған нәрестелерге, балалар мен жасөспірімдерге арналған эндохирургиясы, Иркутск, РФ, 05.02.21-11.02.2021 ж.
Балалар хирургиясы кафедрасында 2018-2023 жылдары м.ғ. к., доцент Б. А. Досанов бастамашыл қолданбалы ғылыми-зерттеу жұмысын жүргізеді. Жұмыстың атауы: "Балалардағы шеміршек және сүйек тіндерінің өсуі бұзылған туа біткен жүйелік қаңқа ауруларын қолданбалы зерттеу".
"Омыртқа және буын патологиясы институты" ММ шетелдік университеттермен ынтымақтастық туралы меморандум жасалды. Украина Ұлттық медицина академиясының профессоры М. и. Ситенко". Украина, Харьков. Келісім шарт № 23. 124-18-349 2018-2022 жылдарға арналған ғылыми-практикалық ынтымақтастық туралы.
Ұжымдық фото
Байланыс*
Нұр-Сұлтан қаласы, Кошкарбаев көшесі 64,
«№ 2 қалалық балалар ауруханасы» ШЖҚ МҚК,
3-қабат (жалпы хирургия бөлімшесі).
e-mail: kaf.dethir@amu.kz