Дүниежүзілік семіздікке қарсы федерацияның болжамына сәйкес, 2030 жылға қарай бүкіл әлем бойынша 1,5 миллиардтан астам адам семіздікке ұшырайды. Бұл планета халқының төрттен бірінен астамын құрайды. Қазақстанда кәмелетке толмағандардың 29% - ында артық салмақ немесе семіздік бар. Бұл бала кезінен дұрыс тамақтану әдетін қалыптастыру және белсенді өмір салтын ұстануға баулу қажеттігін көрсететін маңызды белгі.

Семіздік – тек эстетикалық мәселе емес, ол сондай-ақ 200-ден астам аурудың пайда болу қаупін арттыратын ауыр созылмалы дерт. Олардың ішінде: II типті қант диабеті, жүрек-қан тамыр аурулары, гипертония, кейбір онкологиялық аурулар және аутоиммундық бұзылулар бар.

98% жағдайда семіздік дұрыс өмір салтын ұстанбаумен байланысты – яғни, физикалық белсенділіктің төмендігі мен теңгерімсіз тамақтану салдарынан пайда болады. Қалған 2% эндокриндік ауруларға және метаболикалық бұзылуларға байланысты.

Көптеген адамдар салмақ жоғалтуға тырысқанда жиі қателіктер жібереді. Олар тез нәтиже күтеді, бірақ салмақ жоғалту уақытты қажет ететін процесс. Қатаң диеталар мен ашығу. Тамақтануды күрт шектеу ағзадағы бұзылыстарға және салмақтың қайта қосылуына алып келеді. Салмақ тастауға арналған «сиқырлы дәрі» қабылдау жүрек соғысын жиілетіп, қан қысымын көтеріп, асқазан-ішек жолдарының бұзылуын және ұйқысыздықты тудыруы мүмкін.

Семіздіктің алдын алу үшін бірқатар маңызды нұсқауларды орындау қажет:

1. Дұрыс тамақтану. Күнделікті диетада көкөністер, жемістер, дәнді дақылдар және ақуыз өнімдері болуы керек.

2. Дене белсенділігі. Күніне кемінде 10 000 қадам және тұрақты спортпен шұғылдану.

3. Суды жеткілікті мөлшерде ішу. Су метаболизмді тездетеді және аштықты азайтады.

4. Толық ұйқы. Ұйқының жеткіліксіздігі салмақ қосуды тудырады. Ұйқының оңтайлы уақыты – 22:00-ден 03:00-ге дейін.

5. Стрессті бақылау. Стресс тәттілер мен майларға деген құштарлықты арттыратыны дәлелденді.

Жанна Нұрберген, Академик Е.Д. Дәленов атындағы профилактикалық медицина ҒЗИ жетекші ғылыми қызметкері.